خونریزی لثه با نخ دندان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، اما به طور کلی نشان‌دهنده وجود مشکلی در سلامت لثه‌ها یا روش استفاده نادرست از نخ دندان است. شایع‌ترین علت خونریزی لثه، التهاب ناشی از تجمع پلاک و باکتری ها در خط لثه است که البته برای حل آن می‌توان به سراغ جرم گیری دندان‌ها رفت.
دلایل اصلی خونریزی لثه هنگام استفاده از نخ دندان
ژنژیویت یا التهاب لثه شایع‌ترین علت خونریزی هنگام استفاده از نخ دندان است. این مشکل معمولا به دلیل تجمع پلاک و باکتری ها در خط لثه ایجاد می‌شود. علائم آن شامل قرمزی و تورم لثه‌ها، حساسیت به لمس، و خونریزی هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن هستند.
اگر التهاب لثه درمان نشود، می‌تواند به پریدنتیت یا بیماری پیشرفته لثه تبدیل شود. این بیماری جدی‌تر است و باعث آسیب به بافت‌های نگهدارنده دندان می‌شود. علائم آن نیز شامل خونریزی مداوم لثه‌ها، تحلثل لثه و نمایان شدن ریشه دندان، بوی بد دهان، و لق شدن دندان‌ها می‌شوند.
روش اشتباه استفاده از نخ دندان نیز می‌تواند باعث خونریزی شود. اگر نخ دندان را با فشار زیاد یا به صورت ناگهانی به لثه وارد کنید ممکن است بافت حساس لثه آسیب ببیند. همچنین اگر به طور منظم از نخ دندان استفاده نکنید، لثه‌ها به این فرآیند عادت نمی‌کنند و هنگام شروع استفاده ممکن است دچار خونریزی شوند. این مشکل معمولا موقتی بوده و با ادامه استفاده صحیح از نخ دندان برطرف می‌شود.
همچنین خشکی دهان می‌تواند باعث تجمع سریع‌تر پلاک روی دندان‌ها و لثه‌ها شود و خطر التهاب لثه و خونریزی را افزایش دهد. خشکی دهان ممکن است ناشی از مصرف داروهای خاص، مشکلات غذد بزاقی و نوشیدن ناکافی آب باشد.
کمبود ویتامین‌های ضروری و به ویژه ویتامین C و ویتامین K می‌تواند باعث افزایش خونریزی لثه شود. ویتامین C برای حفظ سلامت بافت‌های لثه ضروریست و ویتامین K به لخته شدن خون و کاهش خونریزی کمک می‌کند.
در نهایت، در برخی مراحل زندگی مثل دوران بارداری، دوران قاعدگی، و یائسگی، تغییرات هورمونی می‌توانند باعث حساسیت بیشتر لثه‌ها شوند.
درمان خونریزی لثه با نخ دندان
اولین مورد رعایت بهداشت دهان و دندان است. در این راستا روزانه و ۲ بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید، حداقل یک بار در روز برای حذف پلاک و مواد غذایی باقی‌مانده بین دندان‌ها از نخ دندان استفاده کنید و برای کاهش باکتری ها از دهانشویه‌های آنتی‌باکتریال استفاده کنید.
اگر خونریزی لثه ادامه‌دار باشد، باید به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک می‌تواند وضعیت لثه‌ها را ارزیابی کند، جرم‌گیری حرفه‌ای برای حذف پلاک و جرم‌ها انجام دهد، درمان‌های لازم برای بیماری‌های لثه را تجویز و ارائه کند.
اصلاح رژیم غذایی نیز به واسطه‌ی مصرف غذاهای سرشار از ویتامین سی مثل پرتقال، کیوی، و فلفل دلمه‌ای، افزودن غذاهای حاوی ویتامین K مثل اسفناج و کلم به رژیم غذایی، و نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از خشکی دهان قابل انجام است.
در نهایت باید از عوامل تحریک کننده مثل سیگار کشیدن و مصرف دخانیات پرهیز و مصرف مواد غذایی شیرین و چسبنده را محدود کنید.
اکثر این موارد را می‌توانید در مراقبت‌های پس از درمان‌های دندانپزشکی (مثلا مراقبت‌های پس از ایمپلنت دندان) نیز ببینید.
نحوه صحیح استفاده از نخ دندان برای جلوگیری از خونریزی لثه با نخ دندان
استفاده نادرست از نخ دندان می‌تواند باعث آسیب به لثه‌ها شود. رعایت این مراحل به استفاده صحیح کمک می‌کند:
- انتخاب نخ دندان مناسب – از نخ دندان نازک یا موم دار برای عبور راحت تر بین دندان‌ها استفاده کیند.
- طول مناسب نخ دندان – حدود ۳۰ سانتی‌متر نخ دندان جدا کنید و دو انتهای آن را دور انگشتان خود بپیچید.
- حرکت آرام و کنترل‌شده – نخ دندان را به آرامی بین دندان‌ها وارد کنید و با حرکت C شکل به سطح دندان بکشید. از وارد کردن فشار ناگهانی به لثه‌ها خودداری کنید.
- تکرار برای همه دندان‌ها – این فرآیند را برای تمام دندان‌ها تکرار کنید و برای هر دندان از بخش تمیز نخ دندان استفاده کنید.
ارتباط خونریزی لثه با سایر بیماری‌ها
خونریزی لثه با نخ دندان می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات عمومی سلامتی نیز باشد، از جمله:
- دیابت – افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض بیماری‌های لثه هستند؛ به همین دلیل هم ایمپلنت برای بیماران دیابتی باید همراه با احتیاط‌های خاصی باشد.
- اختلالات خونی مانند کمبود پلاکت یا هموفیلی
- بیماری های قلبی – التهاب مزمن لثه‌ها ممکن است با بیماری های قلبی مرتبط باشد.
همچنین سن یکی از عوامل مهمی است که می‌تواند بر سلامت لثه‌ها و احتمال خونریزی لثه با نخ دندان تاثیر بگذارد. در افراد جوان خونریزی معمولا به دلیل التهاب ناشی از تجمع پلاک است که با رعایت بهداشت دهان قابل مدیریت است. در سنین بالاتر، تحلیل لثه و بیماری‌های مزمن لثه شایع‌تر است که ممکن است به خونریزی مداوم منجر شود.
توجه داشته باشید که افرادی با سیستم ایمنی ضعیف‌تر مانند کسانی که تحت شیمی‌درمانی هستند یا مبتلا به بیماری‌های خودایمنی می‌باشند، بیشتر مستعد خونریزی لثه با نخ دندان هستند. مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C، زینک، و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر خونریزی لثه با نخ دندانکمک کند.
برخی داروها نیز می‌توانند باعث افزایش احتمال خونریزی لثه شوند:
- رقیق کننده‌های خون – مانند آسپرین و وارفارین که روند لخته شدن خون را کند می‌کنند.
- داروهای ضدافسردگی – که ممکن است خشکی دهان ایجاد کرده و تجمع پلاک را تسریع کنند.
- داروهای شیمی‌درمانی – که می‌توانند باعث التهاب و ضعف لثه‌ها شوند.
در صورت مصرف این داروها حتما موضوع را با دندانپزشک خود مطرح کنید.
سخن آخر
خونریزی لثه هنگام استفاده از نخ دندان اغلب به دلیل التهاب یا روش نادرست استفاده است. با رعایت بهداشت دهان، مراجع به دندانپزشک، اصلاح رژیم غذایی و یادگیری روش صحیح استفاده از نخ دندان، می‌توان از این مشکل جلوگیری یا آن را درمان کرد. اگر خونریزی مداوم است، به هیچ وجه آن را نادیده نگیرید و برای تشخیص و درمان مناسب به دندانپزشک در اهواز مراجعه کنید.
